Het investeringsfonds van 20 miljard dat ministers Wopke Hoekstra en Eric Wiebes vlak voor Prinsjesdag presenteerden is volgens hoogleraar economie Sweder van Wijnbergen geen daadkrachtig kabinetsplan in economisch zware tijden, maar amateuristisch, schadelijk en gedoemd te mislukken.
Het begon ruim anderhalf jaar geleden met een idee van minister van Financiën Wopke Hoekstra voor het oprichten van een staatsbeleggingsfonds door de overheid, opgesteld op één A4’tje. In het voorjaar van 2019 klotste het overheidsgeld nog tegen de plinten, bedroeg het begrotingsoverschot nog 11,5 miljard euro, waren de rentelasten historisch laag, en nam de roep om publieke investeringen toe. Het idee van Hoekstra was het startschot voor maanden ambtelijk en politiek overleg op zowel zijn ministerie van Financiën als op het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, van minister Eric Wiebes. Ook daar werd al enige tijd over een vergelijkbaar plan nagedacht. De eerste publieke aankondiging in aanloop naar Prinsjesdag 2019 leidde direct tot veel politieke ophef binnen het kabinet vanwege de uitgelekte bedragen en door ontstane onmin tussen de ministers over wie de bedenker van het plan was. Het fonds kreeg daarom in de Tweede Kamer de naam van beide ministers. Door de coronacrisis werd het plan op de lange baan geschoven, maar uiteindelijk werd het vlak voor afgelopen Prinsjesdag gepresenteerd: het Nationaal Groeifonds.
Het kabinet trekt de komende 5 jaar 20 miljard euro uit voor investeringen die bijdragen aan economische groei. Het geld uit het Nationaal Groeifonds gaat naar kennisontwikkeling, infrastructuur en onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Daarmee lijkt de oprichting van het investeringsfonds een daadkrachtig plan in tijden van economische crisis veroorzaakt door de corona-pandemie, maar economen zijn kritisch. Onder hen ook hoogleraar Economie Sweder van Wijnbergen. Volgens hem zijn de uitgangspunten verkeerd en is de vormgeving van het fonds desastreus; toekomstige belastingbetalers worden door dit kabinet opgezadeld met escalerende risico’s, en tevens ontbreekt bij het kabinet enig besef van het belang van een maatschappelijke kosten-baten analyse. Hierdoor is er geen oog voor wat een écht goed publiek investeringsproject is. Sweder van Wijnbergen bespreekt de opzet van het fonds en zijn kritische visie hierop.
Prof.dr. Sweder van Wijnbergen is hoogleraar Economie aan de UvA en voormalig secretaris-generaal op het ministerie van Economische Zaken. Hij behaalde naast een doctoraal Econometrie (Erasmus Universiteit) ook een doctoraal Natuurkunde aan de Universiteit Utrecht. Professor Van Wijnbergen promoveerde in de economie aan de prestigieuze technische universiteit MIT (Cambridge, VS).
Bekijken via livestream
Dit programma wordt live gestreamd naar onze Facebook pagina en YouTube kanaal. Volg ons op Facebook of abonneer je op ons YouTube kanaal om een melding te ontvangen wanneer we live gaan. Om de livestream te bekijken hoef je geen ticket te reserveren.
SG & USE registratie
Je kunt uitsluitend registreren voor SG&USE als je het volledige programma live bekijkt (dus niet terugkijken) en je binnen vijf minuten na afloop een online SG&USE-registratieformulier invult. Tijdens de lezing wordt uitgelegd waar en wanneer je de link naar het online registratieformulier kunt vinden.
Zorg er alsjeblieft voor dat je registratie goed gebeurt, want anders kunnen we niet verifiëren dat je aanwezig was.
Meer info over SG & USE vind je hier.