actie, drama
Tom Tykwer, Andy & Lana Wachowski, VS 2012
taal: Engels – ondertiteling: Nederlands
Onverfilmbaar zou het zijn, David Mitchells bestseller Cloud Atlas uit 2004, waarin zes verhalen – losjes met elkaar verbonden, verspreid over 500 jaar – worden samengeweven tot een epische roman over slavernij, revolutie en de Apocalyps. Het opmerkelijke samenwerkingsverband van regisseurs Tom Tykwer (Lola rennt) en Lana en Andy Wachowski (Matrix-trilogie) durfde het aan het tegendeel te bewijzen.
Het is een dappere adaptatie geworden – maar liefst 164 minuten lang – waarmee met name broer en zus Wachowski, na de bekritiseerde Matrix-vervolgen en het geflopte Speed Racer (2008), hun hoofd op het hakblok plaatsten. De kritieken lagen als het ware al klaar, koppen met 'pretentieus' en 'over-ambitieus' stonden al in de steigers. Maar moed en doorzettingsvermogen – geen Amerikaanse studio die de film wilde financieren – zijn uiteindelijk beloond.
Toepasselijk, want Cloud Atlas is, naast een nogal somber stemmend tableau van alle gruwelijkheden waar de mens toe in staat is, vooral een lofzang op de revolutionair: de vrijgevochten geest die verder kijkt dan de conventies van zijn tijd.
Ze verschijnen in vele gedaantes, de rebellen. Als een Amerikaanse notaris (Jim Sturgess) bijvoorbeeld, die in de 19de eeuw tijdens een scheepsreis in de Stille Oceaan kennis maakt met de barbaarsheid van de slavernij. Of een kloon genaamd Sonmi-451 (Doona Bae), die in het jaar 2144 opstaat tegen het corporatisme en hyperconsumentisme die van Neo Seoul een dystopische nachtmerrie hebben gemaakt. Maar ook in de persoon van een jonge componist (Ben Whishaw), die nog liever sterft dan dat hij zijn grootste creatie, de Cloud Atlas Sextet, uit handen geeft.
Dat die enorme hoeveelheid aan personages en verhaallijnen geen moment verwarrend wordt – en dan speelt een deel van de cast ook nog eens meerdere rollen, soms zelfs wisselend van geslacht of ras – is ontegenzeggelijk de grootste prestatie van het regisseurstrio.
Het is vooral op de momenten dat de soundtrack opzwelt naar niveau bombastisch en de centrale boodschap – met elke daad, goed of slecht, scheppen we onze toekomst – voelbaar wordt gemaakt door de symfonische aaneenschakeling van onzelfzuchtige opoffering, dat Cloud Atlas van een overdonderende klasse is (bron: Jelle Schot, cinema.nl)
Trailer: